Sławni ludzie:
koziorożec

Paul Cézanne (ur. 19 stycznia 1839, zm. 22 października 1906) – malarz pochodzący z Aix-en-Provence, którego twórczość stanowi pomost pomiędzy impresjonizmem i kubizmem. Paul Cézanne urodził się 19 stycznia 1839 w małym miasteczku Aix-en-Provence. Rodzina jego ojca pochodziła najprawdopodobniej z Włoch. W 1852 r. Paul zapisał się do gimnazjum Bourbon, które ukończył wraz z Émilem Zolą. Zgodnie z wolą ojca Paul rozpoczął studia prawnicze na uniwersytecie w Aix-en-Provence, jednak w rzeczywistości studia te zupełnie go nie interesowały. Równolegle do studiów uczęszczał na lekcje rysunku, wreszcie przerwał studia i postanowił całkowicie poświęcić się malarstwu. Po przyjeździe do Paryża w 1861 r., uczył się w Académie Suisse, studiując jednocześnie w Luwrze dzieła starych mistrzów. W 1869 r. poznał dziewiętnastoletnią modelkę Hortense Fiquet, z którą zamieszkał, zachowując jednak ten fakt w tajemnicy, z obawy przed tym, że jego ojciec nie zgodziłby się na ich związek. Wkrótce urodził im się syn Paul, o czym rodzina Cézanne'a również się nie dowiedziała. Ojciec Cézanne'a, Louis-Auguste, dowiedział się o związku syna z Hortense i o ich dziecku, chociaż sam Paul uparcie temu zaprzeczał. Aby ukarać syna, Louis-Auguste wypłacał mu jedynie niewielką pensję, wystarczającą zaledwie na pokrycie wydatków samotnej osoby. Stałe nalegania matki skłoniły go jednak do wypłacania synowi większych sum pieniędzy. Dopiero pod koniec swojego życia ojciec Cézanne'a zgodził się (po części dzięki siostrze malarza, Marie, która wiedziała o istnieniu nieślubnego syna Paula) na małżeństwo syna. Ślub odbył się 28 kwietnia 1886 r. w Aix-en-Provence, w obecności całej rodziny. Kilka miesięcy później - 23 października - Louis-Auguste zmarł w wieku 88 lat. Paul Cézanne odziedziczył po ojcu majątek, jednak nadal prowadził spokojne, samotnicze życie, co jest typowe dla Koziorożców. Szukając natchnienia w okolicach Aix-en-Provence cierpliwie czekał na efekty swojej pracy. 15 października 1906 r., podczas pracy w plenerze, artystę zaskoczyła burza, w wyniku czego zaziębił się i stracił przytomność. Kilka dni później Cézanne zmarł na zator płuc. Nic więc dziwnego, że dopiero po śmierci jego nazwisko stało się znane.

Konrad Hermann Josef Adenauer (ur. 5 stycznia 1876 w Kolonii, zm. 19 kwietnia 1967 w Rhöndorf k. Bonn) – polityk niemiecki i działacz partii chrześcijańsko-demokratycznej, kanclerz RFN. Z zawodu prawnik. W latach 1917-1933 sprawował funkcję nadburmistrza Kolonii. W okresie rządów hitlerowskich nie brał udziału w życiu politycznym i jako przeciwnik nazizmu był dwukrotnie aresztowany. W 1945 r. ponownie został wybrany nadburmistrzem Kolonii. Był współzałożycielem partii chrześcijańsko-demokratycznej CDU, od 1950 do 1966 był jej przewodniczącym. W latach 1949-1963 sprawował urząd Kanclerza RFN. Jak typowy Koziorożec dążył do ambitnych celów. Doprowadził do odbudowy gospodarczej Niemiec oraz ich integracji z Europą Zachodnią, od przyjęcia planu Marshalla, poprzez członkostwo w EWG i NATO. Był zwolennikiem zjednoczenia Niemiec, chociaż w przeciwieństwie do socjaldemokratów, nad zjednoczenie kraju przedkładał integrację europejską. Konsekwentnie nie uznawał NRD i polskiej granicy zachodniej na Odrze i Nysie Łużyckiej. Podczas podróży przez tereny NRD miał rzekomo zasłaniać okna w pociągu, by nie oglądać "tego barbarzyńskiego kraju". Doprowadził do nawiązania stosunków dyplomatycznych z ZSRR i do uwolnienia przez ZSRR ostatnich 10000 jeńców wojennych w 1955. Ze względu na politykę kwestionowania granicy Polski, remilitaryzację Zachodnich Niemiec oraz udzielenie amnestii dla byłych nazistów, był odbierany negatywnie w Polsce. Często prezentowano zdjęcie Adenauera w płaszczu krzyżackim (został pasowany na honorowego rycerza zakonu 10 marca 1958), które symbolizowało jego stosunek do niemiecko-polskich relacji. Za kontynuatora prowadzonej przez Adenauera polityki uważano Helmuta Kohla, wielokrotnego kanclerza RFN, a później kanclerza zjednoczonych Niemiec.W 1963 r. ze względu na podeszły wiek Adenauer ustąpił ze wszystkich funkcji państwowych. Człowiek Roku 1953 według magazynu Time. Długowieczność tego niemieckiego polityka stanowi dobry przykład jednej z cech zodiakalnego Koziorożca.

Marlena Dietrich, właśc. Marie Magdalene Dietrich (ur. 27 grudnia 1901, zm. 6 maja 1992) – niemiecka aktorka i piosenkarka, obywatelka amerykańska. Pierwsze role zagrała już w latach 20., ale dopiero film Błękitny anioł z 1930 roku przyniósł jej międzynarodowy rozgłos. Największe sukcesy filmowe osiągała w latach 1930-1935, kiedy współpracowała z reżyserem Josephem von Sternbergiem. Podczas II wojny światowej opowiedziała się przeciw III Rzeszy Niemieckiej. W kolejnych dekadach skupiła się na karierze estradowej. Ma na swoim koncie ponad 30 głównych kreacji filmowych. Jej najsłynniejsze filmy Błękitny anioł, Maroko, Szanghaj Ekspres, Destry znowu w siodle, Świadek oskarżenia i Wyrok w Norymberdze. Dokonała ogromnej ilości nagrań płytowych. Przyczyniła się do spopularyzowania wojennego szlagieru "Lili Marleen". Jej inne przeboje to: "Falling in Love Again", "Ich bin die fesche Lola", "Johnny", "The Boys in the Backroom" czy "Where Have All the Flowers Gone". Pozostaje jedną z najsłynniejszych aktorek XX wieku oraz ikoną kina. Dietrich przez całe swoje życie wyszła za mąż tylko raz, w 1923 roku za Rudolfa Siebera. Z tego związku pochodzi jedyne dziecko aktorki, córka Maria. Mimo iż przez wiele następnych lat Marlena i jej mąż żyli osobno, formalnie ich związek trwał aż do śmierci Siebera . Jak wielu urodzonych pod znakiem Koziorożca, była zamknięta w sobie i nastawiona na życie wewnętrznie. Ale była pełna pasji i słynęła z kontrowersyjnych poglądów i zachowań co jest typowe dla Koziorożców. Otwarcie przyznawała się do swojego biseksualizmu. Miała romans m.in. z pisarką Mercedes de Acosta i pisarzem Ernestem Hemingway'em. Jednak największą miłością jej życia, jak sama zawsze mówiła, był francuski aktor Jean Gabin. Po jego śmierci bardzo długo nosiła żałobę. Była też zdeklarowaną antynazistką. Przed wojną regularnie odrzucała propozycje powrotu do Niemiec i grania w filmach dla Hitlera. Po wybuchu wojny wywołała wściekłość w Trzeciej Rzeszy, ponieważ opowiedziała się przeciwko swojej ojczyźnie. W Niemczech nienawidzono ją za to przez wiele lat po wojnie. Podczas uroczystości w 100. rocznicę jej urodzin burmistrz Berlina, Klaus Wowereit, przeprosił aktorkę za to, że Niemcy nie docenili jej twórczości za życia.

Joanna d'Arc, właściwie Jeanne d'Arc, zwana Dziewicą Orleańską (ur. najprawdopodobniej 6 stycznia 1412 w Domrémy-la-Pucelle, stracona 30 maja 1431) – francuska bohaterka narodowa, święta Kościoła katolickiego, patronka Francji. Podczas wojny stuletniej poprowadziła armię francuską do kilku ważnych zwycięstw twierdząc, że działa kierowana przez Boga, który nakazał jej ratować Francję i przyszłego króla Karola VII.. Chcąc wypróbować jej prawdomówność, niekoronowany król Karol VII wysłał ją do oblężonego Orleanu. Po doprowadzeniu do zniesienia oblężenia miasta w ciągu zaledwie dziewięciu dni uzyskała powszechny szacunek i przezwyciężyła lekceważącą postawę weteranów. Typowa dla Koziorożca wiara w siebie pomogła jej pokonać Anglików, wyzwolić Orlean i przyczynić się do koronacji Karola VII w Reims i rozstrzygnęło spór o sukcesję tronu Francji . Została schwytana przez Burgundczyków i przekazana Anglikom, osądzona przez sąd kościelny i spalona na stosie w wieku 19 lat. 24 lata później papież Kalikst III dokonał rewizji decyzji sądu kościelnego. Uniewinnił ją i uznał za męczennicę. Została beatyfikowana w 1909 roku i kanonizowana w 1920.

Ludwik Pasteur (fr. Louis Pasteur, ur. 27 grudnia 1822, zm. 28 września 1895) – francuski chemik i prekursor mikrobiologii. Urodził się w Dole we wschodniej Francji. Syn garbarza Jana Józefa Pasteura i Janiny Stefanii. Matka zmarła przedwcześnie. Dzieciństwo spędził w Arbois przy granicy szwajcarskiej. W 1857 roku ogłosił wyniki badań nad fermentacją i gniciem. Badał zjawiska odporności poszczepiennej i opracował szczepionki, między innymi przeciwko wściekliźnie, wąglikowi i cholerze. Opracował metody hodowli bakterii i pierwszy zastosował podłoża płynne. Za swoje badania został Kawalerem Legii Honorowej. Ludwik Pasteur zmarł w roku 1895 w podparyskiej miejscowości Saint-Cloud. Został pochowany w Katedrze Notre-Dame w Paryżu. Aktualnie szczątki Ludwika Pasteura spoczywają w Instytucie Pasteura w Paryżu, w specjalnie na ten cel przygotowanej kaplicy. Jak każdy Koziorożec był wizjonerem, jego badania zrewolucjonizowały życie codzienne. Nie bał się ciężkiej pracy w trudnych warunkach, które tylko Koziorożec mógłby znieść. Często spotykał się z wrogością i niechęcią ale nie zaprzestał swoich badań, jak typowy Koziorożec mimo trudności dążył do celu.

Simone de Beauvoir właśc. Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir (ur. 9 stycznia 1908 w Paryżu, zm. 14 kwietnia 1986 tamże) – francuska pisarka, filozofka i feministka. Jedna z pionierek współczesnego feminizmu tzw. "drugiej fali": jej książka „Druga płeć” uznana jest za jedną z najważniejszych w historii feminizmu. Skandalista, szokująca opinię publiczną śmiałymi i niezależnymi poglądami oraz stylem życia jak każdy Koziorożec nie bała się opinii innych, wierzyła w swoje racje i trzymała się ich do końca. Była współpracowniczka i partnerka życiowa Jean-Paul Sartre'a. Była jedną z działaczek na rzecz równouprawnienia płci. Chciała aby ponad różnicami naturalnymi, mężczyźni i kobiety stanowczo i niedwuznacznie potwierdzili swoje prawo w kwestiach życiowych i było ona zrównane. Córka adwokata Georges'a de Beauvoir i Françoise Brasseur, pochodziła ze znanej rodziny arystokratyczno-mieszczańskiej z Verdun. Uczęszczała do szkół w Paryżu, gdzie ujawnił się jej talent pisarski i wybitna inteligencja. Była inteligentna i jak prawdziwy Koziorożec pragnęła wykorzystać swoje wartości i zaistnieć. Jednak ojciec zawsze ubolewał, że zamiast wymarzonego syna urodziły mu się dwie córki; ten brak akceptacji ze strony ojca (ze względu na jej płeć) wywarł ogromny wpływ na Simone – przyszłą feministkę. W wieku 14 lat Simone, mimo iż wychowana w tradycyjnej pobożności katolickiej, dochodzi do wniosku, że Bóg nie istnieje; od tej chwili przyjmuje światopogląd ateistyczny. Była to także forma sprzeciwu wobec "zakłamanej moralności mieszczańskiej" jej konserwatywnej rodziny. Później rodzice zawsze potępiali ją za "rozwiązły" i "niemoralny" styl życia.

Stanisław Wyspiański – (ur. 15 stycznia 1869 w Krakowie, zm. 28 listopada 1907 tamże) – polski dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt, projektant mebli. Jako pisarz związany z dramatem symbolicznym. Tworzył w epoce Młodej Polski. Nieoficjalnie nazywany Czwartym Wieszczem Polskim. Pod koniec lat 90. XIX wieku artysta odegrał istotną rolę w ruchu modernistycznym. Zaprojektował i częściowo wykonał polichromię w restaurowanym kościele Franciszkanów złożoną z motywów kwiatowych, heraldycznych i geometrycznych oraz witraże: bł. Salomei i św. Franciszka oraz Boga Ojca zatytułowany Stań się. Zdobył Nagrodę Polskiej Akademii Umiejętności za pejzaże z kopcem Kościuszki. W ostatnim okresie życia schorowany i niedomagający fizycznie artysta leczył się w Rymanowie i Bad Hall, a potem przeniósł się do swojej chaty we wsi Węgrzce. Wyspiański chorował przez wiele lat i zmarł na nieuleczalną wówczas kiłę. Pogrzeb Wyspiańskiego w Krakowie w 1907 stał się manifestacją narodową. Pochowany został w Krypcie Zasłużonych na Skałce.

Mao Tse-Tung – (ur. 26 grudnia 1893, zm. 9 września 1976) – chiński przywódca komunistyczny; od 1943 r. szef biura politycznego Komunistycznej Partii Chin oraz Przewodniczący Komitetu Politycznego Komunistycznej Partii Chin aż do śmierci. 1 października 1949 na placu Tian'anmen Mao ogłosił powstanie Chińskiej Republiki Ludowej. Od lat pięćdziesiątych za jego sprawą przeprowadzono szereg kampanii politycznych i gospodarczych takich jak: kampania przeciwko prawicowcom, wielki skok naprzód, rewolucja kulturalna. Razem z Zhu De był założycielem Armii Ludowo-Wyzwoleńczej (1 sierpnia 1927 r.) po tym jak Czang Kaj-szek rozpoczął serię czystek przeciwko komunistom. Po zdobyciu władzy Mao zapoczątkował przebudowę systemu gospodarczego i społecznego Chin poprzez proces kolektywizacji. Przyczynił się także do rozłamu w bloku państw komunistycznych i zaognienia stosunków z ZSRR. U schyłku życia doprowadził do ocieplenia stosunków z USA.

Al. Capone – (ur. 17 stycznia 1899 w Nowym Jorku, zm. 25 stycznia 1947 r. w Palm Island, Miami) – amerykański gangster włoskiego pochodzenia. Był czwartym z dziewięciorga rodzeństwa. Jego rodzice byli emigrantami z Neapolu. Ojciec był fryzjerem, a matka pracowała jako szwaczka. Do Ameryki przybyli w 1894 roku i osiedlili się w Navy Yard, jednej z części Brooklynu. Kiedy Al miał czternaście lat, przeprowadzili się do Park Slope, także w obrębie Brooklynu. Tam poznał Mae Josephine Coughlin (z pochodzenia Irlandkę), z którą ożenił się kilka lat później. Capone ścigany był przez agenta federalnego, Eliota Nessa, i utworzoną przez niego grupę jedenastu agentów, z powodu nieprzekupności zwanych Nietykalnymi. Ujawniono również źródła nielegalnych dochodów Capone, a następnie oskarżono go o niepłacenie z tego tytułu podatków.

Richard Nixon – (ur. 9 stycznia 1913 w Yorba Linda w Kalifornii, zm. 22 kwietnia 1994 w Nowym Jorku) – jeden z bardziej znaczących amerykańskich polityków XX wieku. 37. prezydent Stanów Zjednoczonych, wcześniej 36. wiceprezydent. Ów działacz Partii Republikańskiej był jedyną osobą wybieraną dwukrotnie na urząd prezydenta oraz wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych. Był też jedynym jak dotąd prezydentem, który ustąpił ze stanowiska przed końcem kadencji. Nixon był jedną z bardziej kontrowersyjnych postaci amerykańskiej sceny politycznej. Zapoczątkował politykę "odprężenia" (détente) w stosunkach Wschód-Zachód. W opinii wielu ekspertów pozwoliło to zebrać się osłabionym (m.in. po wojnie w Wietnamie) Stanom Zjednoczonym i zachwiać potęgą bloku wschodniego, bez czego jego późniejszy upadek, jeżeli nie niemożliwy, byłby znacznie trudniejszy i bardziej niebezpieczny. Nixon ponosi jednak również bezpośrednią odpowiedzialność za aferę Watergate, która przez długi czas paraliżowała amerykańskie życie publiczne i wyrządziła mu ogromne szkody. To było bezpośrednim powodem ustąpienia Nixona z fotela prezydenta. Historycy do dziś spierają się w ocenie tej postaci.

Ava Gardner – ur. 24 grudnia 1922, zm. 25 stycznia 1990) - aktorka amerykańska. Urodziła się w małej miejscowości Grabtown (Karolina Północna) jako najmłodsze z siedmiu dzieci niezamożnego plantatora tytoniu. Kilkakrotnie zamężna z m.in. Artie Shawem i Frankiem Sinatrą. Uważana za jedną z najpiękniejszych aktorek amerykańskich.

Martin Luther King – ur. 15 stycznia 1929 w Atlancie, zm. 4 kwietnia 1968 w Memphis) – pastor baptystyczny, działacz na rzecz równouprawnienia, zniesienia dyskryminacji rasowej, laureat pokojowej Nagrody Nobla, Człowiek Roku 1963 według magazynu Time. Zamordowany 4 kwietnia 1968 roku przez przeciwników równouprawnienia ludności. Wyrósł na największego przywódcę murzyńskiego na Południu. Stosował również taktykę walki o prawa obywatelskie Murzynów polegającej na zajmowaniu przez czarnych studentów miejsc rezerwowanych dla białych w lokalach publicznych (taktyka sit-ins). Poparte to było tzw. rajdami wolności, które polegały na publicznym domaganiu się w miastach Południa zniesienia segregacji rasowej. Używano do tego celu autobusów, którymi poruszali się członkowie Kongresu Równości Rasowej.

Muhammad Ali – (ur. 17 stycznia 1942 w Louisville jako Cassius Marcellus Clay, Jr.) - były bokser amerykański. Zdobył złoty medal podczas Igrzysk Olimpijskich w Rzymie, później uzyskał wielką sławę jako bokser zawodowy. Jako jedyny bokser w historii trzykrotnie zdobył tytuł mistrza świata wszechwag i skutecznie bronił go dziewiętnaście razy. Stoczył 61 walk, wygrał 56 pojedynków (z czego 37 przez nokaut). Poniósł tylko 5 porażek. Przeszedł na islam i w przeciwieństwie do wielu obecnych radykałów islamskich znany był ze swych poglądów antywojennych, które nie raz demonstrował w kontekście amerykańskiej interwencji w Wietnamie. Obecnie zmaga się z chorobą Parkinsona. Lekarze uważają, że jest ona spowodowana stylem walki boksera, który często wręcz zapraszał przeciwnika do uderzenia go i przyjmował wiele ciosów (specyficzna niska garda).